E hāngai ana tēnei kōwae ako ki te rauemi matihiko nei, te Tāhei Tau Punarua. Ko tā te Tāhei Tau Punarua he āwhina i ngā ākonga ki te tūhura i ngā tauhono punarua o tētahi tau i waenganui i te 10 me te 30.
Koia nei ētahi tauira o ngā tauhono punarua o te 17: 2 + 15, 15 + 2, 8 + 9, 9 + 8, 12 + 5, 5 + 12 ...
- rautaki tatau;
- rautaki whakarōpū;
- rautaki tohatoha ōrite.
- tautohu i ngā tauhono punarua o ngā tau mai i te 10 ki te 30
- whakamahi tauhono punarua ki te whakaoti rapanga tāpiri, rapanga tango hoki.
E tino hono ana tēnei kōwae ako ki te Mahere Tau o Aotearoa (tirohia te kaupapa o Te Poutama Tau i te pae tukutuku o meaningfulmaths.nt.edu.au/mmws/nz).
E whakaatu ana te wāhanga rautaki o te mahere tau i ngā momo rautaki ka whakamahia e ngā ākonga ki te whakaoti paheko.
Ko te mahi o tēnei kōwae ako hei whakawhanake i ngā ākonga mai i te Kaupae 3 o te mahere ki te Kaupae 4.
Kaupae 3: | → | Kaupae 4 |
Mēnā he rapanga tāpiri, rapanga tango rānei, ka puritia ki te hinengaro ngā mea e tāpirihia ana, ngā mea e tangohia ana rānei, ka tatau ai. Ka āta kitea ngā mea e tatauria ana i te hinengaro, ā, ka tatau i ngā mea katoa mai i te kotahi. Hei tauira: 5 + 3 Ka tīmata te tatau mai i te 1: |
→ | Mō te rapanga tāpiri me te rapanga tango, kāore e tatauria ngā mea katoa e tāpirihia ana, e tangohia ana rānei. Ka tīmata kē te tatau mai i tētahi o ngā tau e mōhiotia ana. Hei tauira: 5 + 3 Ka tīmata te tatau whakamua mai i te 5: |
Ko te mātauranga tau tētahi anō wāhanga o te Mahere Tau, arā, ko te mātauranga me matua mōhio te ākonga e tutuki i a ia ngā momo rautaki. Kei roto i tēnei kōwae ako te mātauranga e pā ana ki te whakarōpū tau, ngā meka tāpiritanga matua, ngā rōpū tau o roto i 20 me ngā tau rearua tae atu ki te 30.
tāneke
|
slider
|
tauhono punarua
|
(additive) number pair
|
partition
|
|
rauemi matihiko
|
digital resource
|
paheko tau
|
number operation
|
Te Rauemi Matihiko | Te Whakamārama |
Tāhei Tau Punarua | Mēnā e mōhio ana te tamaiti ki ngā tau tāpiri o tētahi tau, he māmā ake tana whakaoti paheko tau. Ko tēnei akoranga matihiko hei whakapakari i a ia ki tēnei āhuatanga o te tau. |
Tāhei Tāpiripiri | Hei whakaako, hei whakapakari i te tamaiti ki ngā momo rautaki whakaoti tāpiritanga i rō hinengaro. |
Tāhei Tangotango | Hei whakaako, hei whakapakari i te tamaiti ki ngā momo rautaki whakaoti tangohanga i rō hinengaro. |
Tāhei Huatango | Ka tirohia tētahi rautaki matua mō te whakaoti tangohanga, arā, ko te huri i taua tangohanga hei tāpiritanga. Mā konei e māmā ai te kimi i te huatango (te rerekētanga) o ētahi tau e rua. |
Tūtohi Tukutuku | E aro ana tēnei o ngā akoranga matihiko ki te tikanga o tēnei mea te whakareatanga, me te hononga ki te tāpiri tāruarua. Hei āwhina i te tamaiti e tīmata ana ki te ako i te whakareatanga. |
Papa Whakarea | Mā te wāwāhi i ngā tau o roto i tētahi whakareatanga, e māmā ake ai te whakaoti i rō hinengaro. He rauemi tēnei hei āwhina i te tamaiti ki te whakaoti whakareatanga. |
Haere ki tēnei wāhi i te ipurangi ki te tiki atu i ēnei rauemi matihiko:
http://www.tki.org.nz/r/digistore/register_e.php
He Hononga ki Rauemi Kē
Tirohia te Wāhanga 6 me te Wāhanga 7 o te Pukapuka Tuarima o Te Poutama Tau.
Ka Mahi Tahi te Pouako me tētahi Rōpū ākonga ki te Whakamahi i te Tāhei Tau Punarua
- Whakamāramatia te tikanga o te rerenga 'ngā tauhono punarua'. Arā, e rua ngā tau e tāpirihia ana. Whakatauiratia ki tētahi tau māmā: Ngā tauhono punarua o te 5:
- 1 + 4 = 5
- 2 + 3 = 5
- 3 + 2 = 5
- 4 + 1 = 5
- Whakamāramatia te Tāhei Tau Punarua ki ngā ākonga, arā, ko te tāhei hei tohu i tētahi tau, ā, ko te mahi a te ākonga he wāwāhi i taua tāhei ki ētahi wāhanga e rua.
- He pai te 12 hei tau tīmatanga. Tuhia te 12 ki te pouaka i te mata o te
rorohiko. - E 2 ngā tāhei ka puta mai. Ko te tāhei o runga hei tohu i te 12. Tatauria ngā wāhanga o te tāhei (ka 12).
- Ko te tāhei o raro e whakaatu ana i tētahi wāwahitanga o te 12 ki ētahi wāhanga e 2. Tohua ngā wāhanga e 2. Ko te wāhanga i te taha mauī e tohu ana i te 10. E huna ana ngā 'tahi' o te 10, nō reira, ka tatauria ngā 'tahi' i te tāhei o runga kia āta kitea ai ngā tahi 10.
- Pātai atu ki ngā ākonga "e hia atu anō kia 12?" Tatauria ngā 'tahi' i te wāhanga tuarua o te tāhei, ka tuhi ai i te 2 ki te pouaka. Pāwhiria te pūtohu Tirohia.
- Whakamāramatia ko te 10 + 2 tētahi tauhono punarua o te 12. Whakaotia tētahi atu tau punarua o te 12. Koia nei ētahi pātai matua:
- E 7. E hia atu anō ka 12?
- Tāpirihia te aha ki te 7 ka 12?
- Ko te 7 me te aha hei tauhono punarua o te 12?
- Pāwhiria te pūtohu Whakamua, ka whakaoti ai i ētahi atu tauhono punarua o te 12. Whakamāramatia te mahi a te tāneke, me te pūtohu hei huna i ngā 'tahi'.
- Ka kimi tonu i ngā tauhono punarua katoa o te 12. Whakaaturia te mahi a te pūtohu 'Whakaaturia ngā Tau Punarua'. Arā, kia kitea ngā tauhono punarua katoa kua oti te kimi mai.
- Tuhia te pakitau nei ki te papa tuhituhi, ka pānui tahi ai me ngā ākonga. "15 mita te tawhiti mai i te kāinga o Pererika Poraka ki te kāinga o tōna hoa. E rua ngā peke kia tae atu ia ki reira. He aha te tawhiti o ngā peke e rua?"
- Whakamahia te Tāhei Tau Punarua ki te kimi mai i te katoa o ngā peke punarua e taea ana. Koia nei ētahi pātai hei ārahi i ngā ākonga:
- Ko te 11 te tawhiti o tana peke tuatahi. Tīmata i te 11, ka tatau ake ki te 15 (12, 13, 14, 15).
- Tāpirihia te aha ki te 11 kia eke ki te 15?
- Ko te 11 me te aha hei tauhono punarua mō te 15?
- He ōrite te otinga o te 11 + 4 me te 4 + 11?
- Mēnā e tāpirihia ana te 3 me te 12, he māmā ake te tatau ake i te 3, i te 12 rānei? He aha ai? Kia pērā anō te mahi hei kimi i ngā tauhono punarua o ētahi atu tau.
Ka Mahi Takitahi, Takirua rānei ngā ākonga me te Tāhei Tau Punarua
Koia nei ētahi horopaki me ētahi rapanga hei whakaoti mā ngā ākonga mā te whakamahi i te Tāhei Tau Punarua. Kia kotahi, kia rua rānei ngā ākonga ki ia rorohiko.
- Te Penapena Moni
Kei te hiahia a Wiremu ki te hoko i tētahi papawīra, ko te $28 te utu. E $9 te rahi o ana moni i tēnei wā. E hia atu anō hei penapena māna?
Mēnā $13 te rahi o ana moni, e hia atu anō hei penapena māna?
Mēnā $23 te rahi o ana moni, e hia atu anō hei penapena māna?
Mēnā $17 te rahi o ana moni, e hia atu anō hei penapena māna? - Te Eke Pahikara
E haere ana a Roimata ki te kāinga o tōna kuia mā runga i tōna pahikara, 17 manomita (km) te tawhiti. Kua oti te 5 km. E hia atu anō ngā manomita kia tae atu ia ki te kāinga o tōna kuia?
Mēnā kua oti te 12 km, e hia manomita atu anō kia tae atu ia?
Mēnā kua oti te 9 km, e hia manomita atu anō kia tae atu ia?
Mēnā kua oti te 7 km, e hia manomita atu anō kia tae atu ia? - Te Kai āporo
16 ngā āporo kei roto i te kumete. E 9 ka kainga e Horowai me ōna hoa. E hia ka toe mai?
Mēnā e 5 ka kainga, e hia ka toe mai?
Mēnā 11 ka kainga, e hia ka toe mai?
Mēnā e 3 ka kainga, e hia ka toe mai?
Mō ia rapanga, tonoa ngā ākonga ki te tuhi i tētahi pikitia hei whakaatu i te whakamahinga o te Tāhei Tau Punarua ki te whakaoti i te rapanga. Kei ngā ākonga tonu te āhua o ngā pikitia, engari ko te rārangi tau tētahi pikitia tino pai rawa atu.
Tukuna he wā mā ia ākonga ki te whakaatu i tana pikitia, me te whakamārama haere i tana whakamahinga i te Tāhei Tau Punarua. Koia nei he pātai hei ārahi i ngā ākonga:
- I pēhea tō whakamahi i te Tāhei Tau Punarua?
- Whakamāramatia mai tō whakamahi i te Tāhei Tau Punarua ki te whakaoti i te rapanga.
- He aha ngā tau i whakaurua ki te Tāhei Tau Punarua?
- He aha tō mahi tatau?
- Me pēhea te whakaatu i tō mahi ki te pikitia?
Ka Mahi Takitahi, Takirōpū rānei ngā ākonga me ētahi atu Mahi e Whai Pānga ana
Koia nei ētahi atu mahi e tino hono ana ki te kaupapa o te Tāhei Tau Punarua:
- E hia kei te Huna?
Ka mahi takirua ngā ākonga i tēnei kēmu. Mā tētahi o ngā ākonga e whakarite tētahi huinga porotiti (kohatu rānei), ka huna ētahi ki raro i tētahi ipu ahikirīmi. Māna e whakamōhio atu e hia katoa ngā porotiti, e hia hoki kei roto i te wāhanga e kitea mai ana. Mā te hoa e whiriwhiri e hia kei raro i te ipu ahikirīmi. Ko tāna mahi he tatau ake.
Hei tauira: "26 katoa ngā porotiti. E 7 kei konei, ko te toenga kei te huna ki raro i te ipu ahikirimi. E hia kei raro i te ipu ahikirīmi?"
- He Pākete Rare
E rua ngā tae o ngā rare kei roto i tētahi pākete. Tonoa ngā ākonga ki te whakamahi mataono honohono ki te whakaatu i ngā pākete e taea ana. Hei tauira, mēnā 17 katoa ngā rare kei te pākete kotahi: