Ko ētahi o ngā rauemi matihiko (ngā mea o nzmaths) e wātea ana ki te katoa, mā te pāwhiri noa i te pūtohu. Ko ētahi atu o ngā rauemi matihiko (ngā mea o The Le@rning Federation), me rēhita kē tō kura, kātahi koe ka uru atu ai.
Āta whakamāramahia te hononga o te maha o ngā poraka o ia wāhi uara tū me te uara
tapeke o ia uara tū e whakaaturia ana. Mēnā e whā ngā poraka rau e whakaaturia ana, ko te 400 te uara tapeke e whakaaturia ana.
Hangaia tētahi tau, ka tuku pātai ai mō te uara tapeke o ia wāhi uara tū. Hei tauira, ko te 8530:
- e 8 ngā mano = 8000
- e 5 ngā rau = 500
- e 3 ngā tekau = 30
- karekau he kotahi = 0
- 8350 te uara tapeke o te tau katoa, ka whakaaturia ki raro iho (he karaka te tae)
Whakaaturia te mahi a te ipu ruapara. Ina pāwhiria, ka whakawāteatia ngā poraka o te wāhi uara tū e hāngai ana.
Tonoa tētahi ākonga kia hanga i tētahi tau, mā te pāwhiri i ngā pūtohu +1 me –1.
Whakawhitiwhiti kōrero mō ngā pere ka puta i ngā paetaha o ngā wāhi uara tū:
- Mēnā kotahi, nui ake rānei ngā poraka o tētahi wāhi uara tū, ka puta te pere anga whakatematau.
- Pāwhiria tētahi o ngā pere whakatematau, ka mātakitaki ai. Ka wāwāhi tētahi o ngā poraka o taua wāhi uara tū, ā, ka nuku atu ai ki te wāhi uara tū ki te taha matau.
- Hei tauira, ina pāwhiria te pere whakatematau i waenganui i te mano me te rau, ka wāwāhi tētahi poraka mano ki ōna rau, ā, ka nuku ēnei rau ki te wāhi uara tū o ngā rau.
- Āta mātakitaki i te huri o ngā tau tapeke o ia wāhi uara tū.
- Kāore e huri te tapeke o te tau katoa (tae karaka), ka pūmau tonu nā te mea kāore i tāpirihia i tangohia rānei tētahi aha ki te tau tapeke. Ko te whakawhitiwhiti noa iho i waenganui i ngā uara tū.
- Mēnā 10 nui ake rānei ngā poraka o tētahi wāhi uara tū, ka puta te pere anga whakatemauī.
- Ina pāwhiria te pere whakatemauī, tekau ngā poraka o taua wāhi uara tū ka whakaemia mai, ka huri hei poraka kotahi o te uara tū o te taha mauī.
- Kāore tonu te tapeke o te tau katoa e huri (tae karaka), ka pūmau tonu nā te mea kāore i tāpirihia i tangohia rānei tētahi aha ki te tau tapeke. Ko te whakawhitiwhiti noa iho i waenganui i ngā uara tū.
Ka Mahi Tahi te Pouako me tētahi Rōpū Ākonga (ki te tūhura i te uara tū o tētahi tau)
Ka whakamahia te rauemi matihiko Poraka Uara Tū, hei tirotiro i te maha o ngā tekau, ngā rau me ngā mano kei roto i tētahi tau, tae atu ki te 9999.
Tonoa ngā ākonga ki te hanga i tētahi tau rau (tau mati-3). Whakamahia te pere whakatematau i waenganui i te wāhi uara tū o ngā rau me ngā tekau hei whiriwhiri i te maha o ngā tekau kei roto i te tau.
Hei tauira, ko te 467:
- Ka wāwāhia ia poraka-100, kia tekau ngā poraka-10, ka nuku ai ki te wāhi uara tū o ngā tekau.
- Tukuna te pātai, e hia katoa ngā tekau kei roto i te 467.
- Ka āta kitea atu, tekau ngā poraka-10 ka puta i ia rau, nō reira e 40 ngā tekau kei roto i te 400. Tāpiri atu ki tērā ko ngā tekau e 6 o te 60.
- Hui katoa, e 46 ngā tekau kei roto i te 467.
Tukuna ngā ākonga ki te tūhura i ētahi atu tau. Hei tauira:
- E hia katoa ngā tekau kei roto i te 289?
- E hia katoa ngā tekau kei roto i te 503?
- E hia katoa ngā rau kei roto i te 3721?
- E hia katoa ngā rau kei roto i te 7394?
- E hia katoa ngā tekau kei roto i te 2472?
- E hia katoa ngā tekau kei roto i te 5439?
Ka Mahi Takitahi, Takirua rānei ngā Ākonga
Ina taunga te ākonga ki te rauemi matihiko nei, he pai noa iho kia mahi takitahi, takirua rānei ki te tūhura i ngā tikanga o te uara tū. Ko tā te rauemi matihiko, he whakaahua i ngā wāhi uara tū me te pānga o tētahi wāhi uara tū ki tētahi.
E whā ngā Whārangi Tārua hei mahi mā ngā ākonga:
Hei tauira pātai:
- Whakamahia te rauemi matihiko Poraka Uara Tū, hei whakaatu i ētahi hanganga e rua o tētahi tau. Hei tauira, ko ngā hanganga e rua o te 572:
- e 5 ngā rau, e 7 ngā tekau, e 2 ngā tahi
- e 47 ngā tekau, e 22 ngā tahi
- E hia ngā tekau kei roto i tētahi tau rau (tau mati-3)? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
- E hia ngā rau kei roto i tētahi tau mano (tau mati-4)? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
- E hia ngā tekau kei roto i tētahi tau mano (tau mati-4)? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
Hei tauira pātai:
1. E hia te tapeke o ngā tekau 14? Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
2. Whakamahia te rauemi matihiko hei whakaoti i ngā whārite pēnei:
243 = 0 ngā rau + ngā tekau + ngā tahi
3. E hia te tau tapeke? Hei tauira:
3 ngā rau + 12 ngā tekau + 4 ngā tahi
4. E hia katoa ngā tekau kei roto i tētahi tau? Hei tauira:
253 = 25 katoa ngā tekau.
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
5. E hia te tau tapeke? Hei tauira:
65 ngā tekau =
Hei tauira pātai:
43 + 15 = ____ + _____ = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
2. Ka tūhurangia ngā rautaki uara tū hei whakaoti
tangohanga. Hei tauira:
58 – 12 = ____ – _____ = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
Hei tauira pātai:
1. Ka tūhurangia te rautahi
tau māmā hei whakaoti tāpiritanga. Hei tauira:
137 + 6 = 137 + 10 – 7 = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
2. Ka tūhurangia te rautaki ‘tau māmā’ hei whakaoti tangohanga. Hei tauira:
142 – 8 = 140 – 10 + 2 = _____
Whakamahia te rauemi matihiko, kātahi ka whiriwhiria ā-hinengaro.
Hei Whakawhānui