Ko ngā mahi i konei, he tirotiro i ngā momo huarahi e inea ai te rōrahi wai, he tūhura i tētahi kēmu hākinakina me te pūnaha whiwhinga mō taua kēmu, he tuhi kauwhata hoki.
he pepa tukutuku hei tuhi kauwhata
āwhata | scale |
kauwhata pou hiato | composite bar graph |
kauwhata tāhei | strip graph |
pākete | bucket |
pūnaha whiwhinga | scoring system |
rōrahi | volume |
tōkeke | fair |
tuaka pou | vertical axis |
waeine kē | non-standard units |
waeine ngahuru | metric unit |
whakatairite | compare |
whiwhinga | score |
- te whakatau tata
- te whakatairite i te rōrahi o te wai i tētahi ipu ki te rōrahi o te ipu – arā, te whakatau tata mēnā he ½, he ¼, he ¾ te o te ipu
- te whakamahi waeine kē, pērā i te kapu iti – e hia ngā kapu iti te rōrahi o tētahi pākete
- te whakamahi waeine ngahuru – te rita me te miririta (ritamano)
- te kauwhata tāhei
- te kauwhata porowhita
- te kauwhata pou
- te kauwhata whakaahua
- Hoatu he ipu aihikirimi (kia 2 rita te rōrahi) ki ia tamaiti, ka whakakī i te wai.
- Ka rārangi mai ngā tamariki me ā rātou ipu, ā, ka tukuna kia oma i te 40mita. He whakataetae kia noho tonu te wai ki te ipu.
- Mutu ana te omaoma, koia nei ngā āhuatanga hei tuhi ki tētahi papatau:
- te raupapa o ngā tamariki mai i te mea he rahi rawa atu te wai e noho tonu ana ki te ipu, heke iho ki te tamaiti he iti rawa atu te wai. Me tirotiro noa ngā ipu, ka whakatau tata ai i te raupapa. Hei tauira:
te raupapa |
te tamaiti |
1 | Hinewai |
2 | Rongopai |
3 | Mairangi |
4 | Tamanui |
... | ... |
- te whakatau tata mēnā he iti iho i te ¼ o te wai e toe ana, ki waenganui i te ¼ me te ½, ki waenganui i te ½ me te ¾, he nui ake rānei i te ¾. Hei tauira:
te rōrahi wai e toe ana | ngā tamariki | te maha o ngā tamariki |
iti iho i te 1/4 | Hinewai Awhina Roimata
|
3 |
waenga i te ¼ me te ½ | Rongopai Manahi
|
2 |
waenga i te ½ me te ¾ | Mairangi | 1 |
nui ake i te ¾ | Tamanui Waiora
|
2 |
- te ine i te rōrahi o te wai e toe ana ki te ipu (whakamahia he kapu pea hei waeine, whakamahia rānei te rita/miririta) Hei tauira:
te tamaiti | te rōrahi wai e toe ana (kapu) |
Hinewai | 5 |
Rongopai | 4½ |
Mairangi | 3½ |
Tamanui | 6 |
... | ... |
- Awhinatia ngā tamariki ki te tuhi i ngā kauwhata e whā nei, te kauwhata tāhei, te kauwhata porowhita, te kauwhata pou, me te kauwhata whakaahua.
- Wehea rānei ngā tamariki kia whā ngā rōpū. Mā tētahi rōpū e tuhi te kauwhata tāhei, mā tētahi te kauwhata porowhita, mā tētahi te kauwhata pou, mā tētahi te kauwhata whakaahua.
- Kōrerohia ngā kauwhata – me āta matapaki ēnei āhuatanga:
Ko tēhea te kauwhata he māmā te pānui, te kite hoki i ngā kōrero i roto? He aha ai?
Ko tēhea te kauwhata he tōtika rawa? He aha ai?
Ko tēhea te kauwhata he māmā te tuhi? He aha ai?
Ko tēhea te kauwhata he uaua te tuhi? He aha ai?
- Hei tauira noa, kia rua ngā raupapatanga i ngā tamariki – tētahi mō te rōrahi wai e toe ana (mai i te nui rawa atu ki te iti rawa atu) tētahi anō raupapa i te tere o te omaoma. Tirohia te papatau nei:
te rōrahi wai e toe ana | te tere ki te omaoma | ||||
te tamaiti | te raupapa | te whiwhinga | te raupapa | te whiwhinga | TE TAPEKE |
Hinewai | 1 | 10 | 3 | 7 | 17 |
Matiu | 2 | 9 | 6 | 4 | 13 |
... | ... | ... | ... | ... | ... |
- Tākarohia te kēmu, ka tuhi ai i ngā hua ka puta ki tētahi papatau.
- Awhinatia ngā tamariki ki te tuhi i tētahi kauwhata pou hiato, arā, he whakaatu i ngā āhuatanga e rua ki te kauwhata kotahi. I konei, ka whakaaturia te whiwhinga a ia tamaiti mō te rōrahi wai e toe ana me te whiwhinga mō te tere ki te omaoma. Anei hei tauira:
- Tirohia ngā kauwhata, ka tuku ai i ētahi pātai pēnei i ēnei:
Ko wai ngā tamariki he ōrite te whiwhinga mō te rōrahi wai me te tere ki te omaoma?
I riro i a wai te tapeke 8?
Ko wai te mea he tino rerekē te whiwhinga mō te rōrahi wai me te omaoma?
- Me pēhea te rautaki mēnā ka whakapotohia, ka whakaroatia rānei te omaoma?
- Me pēhea te rautaki mēnā ka whakarerekētia te pūnaha whiwhinga?
Printed from https://meaningfulmaths.nt.edu.au/mmws/nz/resource/he-kemu-hakinakina at 8:03pm on the 26th February 2024