E aro ana tēnei kōwae ako ki te uara tū o ngā tau mati-rua. Ko te whakawhānui hoki i ngā meka matua tau mati-tahi ki ngā tau mati-rua. E tino hono ana te kōwae ako nei ki te e-ako Uara Tū 1 me te e-ako Uara Tū 2. I takea mai tēnei kōwae ako i te kōwae ako reo Ingarihi o nzmaths Building with Tens.
Taumata 1
Te Tau me te Taurangi
Whāinga Paetae 1 (Te Mātauranga Tau): Ka mōhio ki ngā tauoti 0-100: ngā tikanga uara tū; ngā tau ngahuru; te maha o ngā tekau me ngā tahi kei roto i tētahi tau; te rahi me te hanga o tētahi tau.
Kia mōhio te ākonga:
He kāri pere
He pīni me ngā ipu
He poraka uara tū
He whare uara tū (Te Poutama Tau, Rauemi Tārua 4-11)
He paparau
Whārangi Tārua 1, 2, 3, 4
anga pirepire | Slavonic abacus |
kāri pere | arrow cards |
mataono | rite cube, dice |
matapōkere | random |
mati | digit |
meka tāpiritanga | addition fact |
paparau | hundreds board |
pīni me ngā ipu | beans and cannisters |
poraka uara tū | place value blocks |
tapeke | total |
tau mati-rua | two digit number |
tau ngahuru | decade number (tens number) |
tohutau | numeral |
uara tū | place value |
wāwāhi | decompose (split a number) |
whakaahuahanga | representation |
whare uara tū | place value house |
Ngā tohutohu | He tauira whakawhitinga kōrero | ||||||||||
Whakaaturia te anga pirepire, ka whakawhitiwhiti kōrero ai mō ōna āhuatanga. Tuhia ngā kōrero matua mō te anga pirepire ki te papatuhituhi. |
He anga pirepire tēnei. Koia nei te anga, hei pupuri i ngā rārangi pirepire. He pirepire ēnei.
|
||||||||||
Whakawhitiwhiti kōrero mō ngā huarahi hei tatau i te maha katoa o ngā pirepire i te anga. | E huri ki tētahi hoa, ka kōrero atu ki a ia, me pēhea te tatau i te maha katoa o ngā pirepire? He aha ētahi o ngā whakaaro mō te tatau i te maha o ngā pirepire?
|
||||||||||
Nukua ia rārangi o ngā pirepire, ka tatau ai i ngā tekau. | E Hema, haramai ki te nuku i ngā rārangi pirepire ki te taha i a tātou e tatau ana i ngā tekau ... 10, 20, 30, 40 ... |
||||||||||
Āta tirohia ngā tohutau me ngā kupu e hāngai ana ki ngā tau ngahuru. | Me tuhi tātou i ngā tau i tatauria. Ko ngā mati ki tētahi taha, ko ngā kupu ki tētahi:
|
||||||||||
Whakawhitiwhiti kōrero mō te whakaatu i tētahi tau mati-rua ki te anga pirepire. Tuhia ngā kupu mō te tau, ōna mati, me te whakaatu anō ki te anga pirepire. |
Me pēhea te whakaatu i te tau 23 ki te anga pirepire? Me āta whakarongo ki te kupu ‘rua tekau mā toru’. E hia ngā tekau?
|
||||||||||
Whakaaturia he tau ki te anga pirepire me te paparau i te wā kotahi, ka whakawhiti kōrero ai. | E Tama, māu e whakaatu tētahi tau ki te anga pirepire. Hinewai, māu e tohu taua tau ki te paparau.
|
||||||||||
Whakaaturia tētahi tau ki te anga pirepire, engari kaua e whakaatu ki ngā ākonga. Tuhia te tau ki te papatuhituhi. | Koia nei te tau kua whakaaturia ki te anga pirepire, engari kāore e kitea e koutou: 67 Whakamāramahia te anga pirepire hei whakaatu i tēnei tau, te ono tekau mā whitu.
|
Ngā tohutohu | He tauira whakawhitinga kōrero |
Tuhia he tāpiritanga māmā (tau mati-tahi) ki te papatuhituhi, ka whakamahi ai i te anga pirepire hei whakawhānui ki te tāpiritanga tau mati-rua (tau ngahuru). Ko ētahi tauira tāpiritanga: 3 + 2 = 5 30 + 20 = 50 3 + 4 = 7 30 + 40 = 70 2 + 4 = 6 20 + 40 = 60 5 + 3 = 8 50 + 30 = 80 ... |
He tāpiritanga māmā tēnei, te 3 + 2 = 5. E Wi, nukua kia 3 ngā rārangi pirepire ki te taha. E Tai, māu e nuku kia 2 ngā rārangi pirepire. E 3 ngā rārangi pirepire, tāpiria te 2 rārangi, e hia katoa ngā rārangi? (E 5) Koia te tāpiritanga o ngā rārangi, te 3 + 2 = 5. Pēhea te tāpiritanga o ngā pirepire? E hia ngā pirepire i ngā rārangi e toru? (E 30) E hia ngā pirepire i ngā rārangi e rua? (E 20) E hia katoa ngā pirepire i ngā rārangi e rima nei? (E 50) 3 + 2 = 5 30 + 20 = 50 Koia nei ngā tāpiritanga e rua: He aha te hononga o ngā tāpiritanga e rua nei?
Tāpiria te 3 me te 2 ka 5. Tāpiria ngā ārani e 3 me ngā ārani e 2, ka 5 ngā ārani. Tāpiria ngā tekau e 3 me ngā tekau e 2, ka 5 ngā tekau. |
Kia pērā anō te mahi hei tūhura tangohanga. Hei tauira: 4 – 1 = 3 40 – 10 = 30 5 – 4 = 1 50 – 40 = 10 7 – 4 = 3 70 – 40 = 30 8 – 3 = 5 80 – 30 = 50 |
He tangohanga māmā tēnei, te 4 – 1 = 3 E Wi, nukua kia 4 ngā rārangi pirepire ki te taha. E Tai, māu e whakahoki te rārangi pirepire kotahi. E 4 ngā rārangi pirepire, tangohia te kotahi rārangi, e hia ngā rārangi pirepire e toe ana? (E 3) Koia nei te tangohanga o ngā rārangi, te 4 – 1 = 3. Pēhea te tangohanga o ngā pirepire? E hia ngā pirepire i ngā rārangi e whā? (E 40) E hia ngā pirepire i te rārangi kotahi i tangohia? (10) E hia ngā pirepire i ngā rārangi e toru e toe ana? (E 30) Koia nei ngā tangohanga e rua: 4 - 1 = 3 40 - 10 = 30 He aha te hononga o ngā tangohanga e rua nei?
E 4, tangohia te 1, ka 3. E 4 ngā ārani, tangohia te ārani kotahi, ka 3 ngā ārani. E 4 ngā tekau, tangohia te tekau kotahi, ka 3 ngā tekau. |
Hoatu tētahi kāri rapanga (Whārangi Tārua 1) ki ia takirua ākonga. Tukuna mā ia takirua e whakamahi te anga pirepire, tētahi atu momo rauemi rānei hei whakaoti i te rapanga. Mā ia takirua e whakamārama ā rāua mahi ki te katoa. |
Ngā tohutohu | He tauira whakawhitinga kōrero |
Whakamahia te anga pirepire hei tirotiro i ngā tau ngahuru takirua, ko te 100 te tapeke. Hei tauira: 30 + 70 = 100 20 + 80 = 100 60 + 40 = 100 ... |
Titiro ki te anga pirepire. E hia ngā pirepire kua nukua ki te taha mauī? (E 30) E hia ngā pirepire e noho tonu ana ki te taha matau? (E 70) Kotahi rau ngā pirepire katoa i te anga. Nō reira he aha te tāpiritanga e whakaaturia ana ki te anga pirepire? (30 + 70 = 100) E Hine, māu e nuku ētahi rārangi pirepire ki te taha. E Tama, māu e tuhi te tāpiritanga. E hia ngā pirepire i nukua? E hia ngā pirepire kāore i nukua? E hia katoa ngā pirepire? |
Hunaia te anga pirepire kia kore ai e kitea e ngā ākonga. Nukua ētahi rārangi pirepire. Kōrerohia atu te maha o ngā rārangi pirepire i nukua, ka tono ai i ngā ākonga ki te tuhi i te tāpiritanga e hāngai ana (arā, te takirua tau o te 100). | E kare mā, kei te huna te anga pirepire. Kei muri, kāore e kitea e koutou. E 8 ngā rārangi pirepire ka nukua ki te taha. Tēnā, tuhia te tāpiritanga pirepire e hāngai ana. (80 + 20 = 100) |
Kia pērā anō te mahi hei tirotiro i ngā takirua tau mati-rua, ko te 100 te tapeke. Hei tauira: 28 + 72 = 100 36 + 64 = 100 83 + 17 = 100 ... |
E hia ngā pirepire kua nukua ki te taha mauī? (E 28) E hia ngā pirepire e noho tonu ana ki te taha matau?
|
Hunaia te anga pirepire kia kore ai e kitea e ngā ākonga. Nukua ngā pirepire e hāngai ana ki tētahi tau mati-rua. Kōrerohia atu te maha o ngā pirepire i nukua, ka tono ai i ngā ākonga ki te tuhi i te tāpiritanga e hāngai ana (arā, te takirua tau o te 100). | E kare mā, kei te huna te anga pirepire. Kei muri, kāore e kitea e koutou. E 2 ngā rārangi pirepire me ētahi pirepire takitahi e 5 kua nukua ki te taha. Whakaahuangia ki tō hinengaro ngā pirepire e noho tonu ana ki te taha matau. E hia ngā pirepire takitahi. E hia ngā rārangi? Tēnā, tuhia te tāpiritanga pirepire e hāngai ana. (25 + 75 = 100) |
Hoatu te Whārangi Tārua 2 ki ia ākonga, whakaaturia rānei ki te rauata. Tonoa ngā ākonga ki te tuhi i ngā tau takirua, ko te 100 te tapeke. He pai noa iho te whakamahi i te anga pirepire mēnā e hiahiatia ana. |
|
He kēmu tēnei hei whakapakari i te ākonga ki te hanga tekau, ki te wāwahi tekau hoki. He kēmu mō te takirua ākonga. KI TE WHĀ TEKAU Ngā Rauemi: He pīni me ngā ipu He mataono rite, ko te tohu + ki ētahi mata e toru, ko te tohu – ki ētahi mata e toru. He huinga kāri tau, 1-9 Ngā tohutohu: Ka tuhia e ia ākonga te tau 25, ā, ka hangaia te 25 ki ngā pīni me ngā ipu Ka whai tētahi ākonga i tētahi ki te pīrori i te mataono, ki te tango hoki i tētahi kāri. Ko te tohu i te mataono (te +, te – rānei) me te tau i te kāri (te 1-9) hei tohu i te mahi a te ākonga. Hei tauira, mēnā ko te + te tohu, ā, ko te 8 te tau, ka tāpiria te 8 ki te 25 i ngā rauemi. Ka tuhia hoki te whārite. Ko te ākonga tuatahi kia eke ki te 40 ki tua atu rānei, ko ia te toa. Hei tauira: Tīmatanga: 25 Mahi tuatahi: 25 + 8 = 33 Mahi tuarua: 33 – 4 = 29 Mahi tuatoru ... |
|
Tirohia ngā wāwāhinga rerekē o tētahi tau mati-rua. Whakatauiratia ki te anga pirepire ki ngā pīni me ngā ipu rānei. | Titiro ki tēnei tau e whakaaturia ana ki te anga pirepire. Ko te aha te tau? (Ko te 35) Anei aku wāwāhitanga i te 35 ki ētahi rōpū. Tohua mai ēnei wāwāhitanga ki te anga pirepire:
|
Tirohia ngā hanganga rerekē o tētahi tau mati-rua. Whakatauiratia ki te anga pirepire ki ngā pīni me ngā ipu rānei. | Anei ētahi pīni takitahi e noho putu ana ki te tēpu. Tatauria. E hia katoa? (E 47) Māku e whakarōpū ngā pīni, mā koutou e tuhi te tāpiritanga o ngā rōpū: |
Ngā tohutohu | He tauira whakawhitinga kōrero |
Āta whakamāramahia ngā poraka uara tū. Ko te mea nui kia mārama ngā ākonga ki tēnei mea te ‘whakawhiti’, mai i ngā tahi ki ngā tekau, mai i ngā tekau ki ngā rau. | He poraka uara tū ēnei: Koia nei ngā poraka takitahi. Tēnā, tatauria ... 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Kia tae ake ki te 9, ka whakawhiti ki tēnei poraka hei tohu i te tekau. Kia 9 ngā tahi, kātahi ka whakawhitia kia kotahi te tekau. Me pēhea te whakaatu i te 11 ki ngā poraka uara tū? (Kia kotahi te poraka tekau, kia kotahi te poraka tahi) Tēnā, kia tatau tonu ake. Kia tae atu ki te 19, ka aha? (Ka whakawhitia kia 2 ngā poraka tekau) |
Tonoa ngā ākonga ki te hanga i ētahi tau mati-rua ki ngā poraka uara tū. Tuhia he whārite hei whakaatu i ngā rōpū uara tū o roto. Hei tauira: 34, 57, 23, 38, 71, 99 ... |
Me pēhea te hanga i te 34 ki ngā poraka uara tū? Kia hia ngā poraka tekau? Kia hia ngā poraka tahi? Koia nei ētahi tuhinga e rua hei whakaatu i ngā rōpū o roto i te 34:
Tuhia ngā whārite e rua hei whakaatu i ngā rōpū o roto i te 57. |
Tākarohia te kēmu Ki te Whā Tekau, engari ka whakamahi i ngā poraka uara tū ki te hanga, ki te wāwāhi i ngā tau. | |
Whakawhitiwhiti kōrero mō te moni, me te whakawhiti i ngā tāra takitahi tekau kia kotahi te tekau tāra. He kēmu tēnei mō ngā ākonga takirua, hei whakapakari i tēnei mahi, te whakawhiti i ngā tahi ki ngā tekau. MONI TĀPIRI, MONI TANGO Ngā rauemi: Te huinga o ngā kāri ‘Moni Tīmatanga’ (Whārangi Tārua 3) Te huinga o ngā kāri ‘Moni Tāpiri, Moni Tango’ (Whārangi Tārua 3) He uka tāra takitahi ($1) He moni pepa $10 Ngā tohutohu:
|
Ngā tohutohu | He tauira whakawhitinga kōrero |
Whakawhitiwhiti kōrero mō te whare uara tū. | He whare uara tū tēnei. Ko te kaupapa, he tuhi i ngā tau, kia kitea ai ngā rōpū o te tahi, ngā rōpū o te tekau me ngā rōpū o te rau kei roto i taua tau. E hia ngā rūma i te whare uara tū nei? (E 3) He aha te tikanga o ia rūma o te whare? (Ko tētahi hei whakaatu i te maha o ngā tahi, ko tētahi hei whakaatu i te maha o ngā tekau, ko tētahi te maha o ngā rau.) |
Hangaia ētahi tau ki ngā poraka uara tū, ka tono ai i ngā ākonga ki te tuhi i aua tau ki te whare uara tū. Hei tauira: 35, 47, 32, 17, 94, 76, 99 ... |
Titiro ki ngā poraka uara tū nei. He aha te tau? (Ko te 35) Me pēhea te tuhi i te tau ki te whare uara tū? Ko te maha o ngā tekau, ka tuhia ki konei. Ko te maha o ngā tahi, ka tuhia ki konei. |
Tuhia ētahi tau mati-rua ki te whare uara tū, ka tono ai i ngā ākonga ki te kōrero i te uara o ngā mati. | Titiro ki te tau tuatahi kua tuhia ki te whare uara tū. E hia te uara o te 6? (E ono tekau) E hia te uara o te 8? (E waru) |
Tuhia ētahi tau mati-rua ki te papa tuhituhi, ka tono ai i ngā ākonga ki te kōrero i te uara o ngā mati. | Kōrerohia mai tēnei tau kua tuhia nei ki te papa tuhituhi: 34 E hia te uara o te 4? (E whā) E hia te uara o te 3? (E toru tekau) |
Tukuna ngā ākonga ki te tākaro takirua i te kēmu Te Uara o ngā Mati Ngā rauemi: te huinga kāri ‘Te Uara o ngā Mati’ (Whārangi Tārua 4) Ngā Tohutohu: Riwhiriwhia ngā kāri, ka whakatakoto ai ki runga i te tēpu, ko ngā mata ki runga. Ka mahi takirua ngā ākonga ki te whiriwhiri i te kāri kōrero e hāngai ana ki ia kāri tau. |
Printed from https://meaningfulmaths.nt.edu.au/mmws/nz/resource/he-tau-mati-rua at 9:58pm on the 26th February 2024